Vào học kỳ 2 của năm cuối, sinh viên (SV) ngành Công nghệ thực phẩm phải trải qua một thời gian thực tập theo quy định khoảng ba tháng, thời gian này giúp SV rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, nâng cao kiến thức cũng như kinh nghiệm của bản thân trước khi ra trường để đi làm chính thức. Tuy nhiên để có một quá trình thực tập tốt cũng như trải nghiệm được những điều hay trong ngành học của mình thì bạn phải lưu ý một số điều sau đây:

 Chọn nơi thực tập phù hợp để có cơ hội thể hiện năng lực của mình.

Thông thường, khoa đào tạo sẽ ra thông báo cho sinh viên tự tìm chỗ thực tập trong thời gian 1 tháng, sau thời gian quy định, bạn nào tìm được chỗ sẽ đăng ký với khoa, bạn nào chưa tìm được chỗ thực tập sẽ được khoa giới thiệu. Với những sinh viên đã từng đi làm hay có nhiều mối quan hệ thì việc tìm một nơi thực tập khá dễ dàng. Nhưng với những người chưa kinh nghiệm thì việc kiếm cho mình một chỗ thực tập cũng khó như đi tìm việc làm, chỉ mong sao có được một chỗ để thực tập cho dù không phù hợp.

Để tìm được một nơi thực tập như mong đợi, các bạn nên chọn lĩnh vực mình mong muốn thực tập sau khi viết ra những điểm mạnh của mình là việc đầu tiên nên làm. Bước tiếp theo là chọn “điểm đáp”, nếu đã biết được lĩnh vực mình ưa thích (ví dụ các bạn thích lĩnh vực về bánh kẹo/ rượu bia/ nước giải khát/ thịt hay sữa,…), lúc này bạn có thể rà soát các công ty tiềm năng để chọn cho mình một vài cái tên cụ thể. Khi bạn đã lập được danh sách các công ty có chương trình thực tập và hiện đang có nhu cầu, bạn nên nộp đơn cho tất cả các công ty đó, nên nhớ là ở mỗi công ty đòi hỏi những thủ tục khác nhau. Sau đó, hãy cố gắng liên lạc với người có trách nhiệm liên quan để xác nhận việc nhận bộ hồ sơ và thăm dò ý kiến của họ về vấn đề xin thực tập này. Điều chính yếu là tìm hiểu cho mình công ty phù hợp với tiêu chuẩn của bản thân. (Một số ít các bạn may mắn được doanh nghiệp tận tình hướng dẫn và chỉ bảo). Và cũng lưu ý: Một số các công ty lớn có kế hoạch thực tập thường kỳ dành cho sinh viên, ở đó bạn sẽ được trợ cấp học bổng (thực tập có lương). 

Các sinh viên năng động thường tự tìm các công ty thực tập cho mình nhờ thường xuyên tiếp cận các công ty trong những ngày hội việc làm, nhờ các mối quan hệ hoặc sớm tìm qua các thông tin trên mạng. Ngoài ra, các bạn chủ động mở rộng phạm vi tìm nơi thực tập ở các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Vũng Tàu... (nếu ở Tp. HCM chẳng hạn). Hay có những sinh viên tận dụng mối quen biết ở quê nhà để về quê thực tập. Như vậy, sẽ dễ tìm nơi thực tập hơn, những người hướng dẫn cũng tận tình hơn và xác suất được giữ lại công ty để làm việc chính thức cũng cao hơn.

SInh viên HUFI tham gia chương trình học kỳ doanh nghiệp tại công ty CP Sài Gòn Food

 Chọn nơi thực tập: phát triển kiến thức chuyên môn hay kỹ năng làm việc?

Nhiều bạn hỏi: “Khi chọn nơi thực tập, mình nên nhắm tới việc phát triển kiến thức về ngành nghề chuyên môn, hay phát triển các kỹ năng làm việc nói chung?”

Câu trả lời là: Nếu bạn chắc chắn theo đuổi ngành nghề chuyên môn đến cùng, thì nên phát triển cả hai, và phân phối thì giờ phù hợp cho từng bên theo nhu cầu của bạn. Còn nếu chưa thì bạn nên tập trung phát triển kỹ năng trong công việc, bởi vì những kỹ năng này có thể giúp bạn tồn tại ở bất kỳ môi trường nào. Bạn cũng sẽ chịu thiệt thòi hơn nhóm ở trên, vì bạn phải tốn thêm thời gian để băn khoăn xem đâu là ngành nghề trọng tâm mà mình nên theo đuổi.

 Cầu thị và không đòi hỏi quá nhiều

Thái độ của bạn sẽ quyết định những gì bạn xứng đáng được hưởng. Hãy luôn nhớ câu này khi thực tập. Sự cầu thị, chăm chỉ của người thực tập, kiến tập là rất quan trọng. Và bạn hãy cố gắng giữ thái độ này trước những người đi trước, kể cả là những nhân sự đang làm ở nơi bạn tập sự. Có như vậy bạn mới nhận được sự chỉ bảo tận tình nhất.

Không nên quá quan trọng hóa vấn đề tiền bạc khi đi thực tập. Vì lúc này bạn chỉ là người đang thực tập (đi học được trả lương), là người cần kiến thức và kinh nghiệm chứ mục đích chính không phải kiếm tiền. Nếu quá tập trung vào kiếm tiền sẽ khiến bạn thiếu đi kiến thức quan trọng cần có trong quá trình thực tập.

 Để những ngày tháng thực tập không nhàm chán

Nhiều sinh viên than phiền rằng công việc thực tập của họ thật quá nhàm chán, thường là “bưng trà, rót nước” hoặc bị sai vặt. Điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên, nếu chọn lựa kỹ lưỡng, bạn có thể tìm được các công ty có chương trình thực tập tốt hơn. Và để không phải là người thừa, để được tiếp cận với công việc, trước khi đi thực tập bạn nên tìm hiểu thêm kiến thức ngành nghề liên quan để thích nghi  với kế hoạch thực tập và đơn vị mình đến thực tập như:

- Thời gian thực tập cụ thể từ bắt đầu đến lúc kết thúc.

- Trách nhiệm, bổn phận hàng ngày của bạn (khi thực tập) sẽ là gì?

- Công việc đối với cơ cấu tổ chức của công ty như thế nào? (Nơi và bộ phận mà bạn muốn thực tập)

- Điều gì là ưu tiên chính của công việc, mối quan hệ với các phòng ban khác ra sao?

- Cần tìm hiểu trước mẫu báo cáo thực tập của truờng (yêu cầu) để khi đi thực tập không bị động. (Khi viết báo cáo nên tham khảo các báo cáo trước để rút kinh nghiệm và nên viết về các điểm mạnh của nơi mình thực tập).

- Nên tạo mối quan hệ tốt với nơi thực tập bởi khi viết luận văn cũng cần một lần nữa làm việc với đơn vị để xin số liệu và chứng nhận cho báo cáo thực tập

- Bạn cũng cần tìm hiểu thêm như: Công ty có tài trợ cho sinh viên thực tập không? Nếu công ty trả lương cho sinh viên thực tập, bạn sẽ làm công việc gì?

 Lời kết

Để việc thực tập mang lại hiệu quả cao, bạn cần phải có một sự chuẩn bị tốt không những kiến thức mà còn ở tâm lý vì có kết quả hay không là do tính thích nghi của mỗi người. Những sinh viên kiên nhẫn, cởi mở và hòa đồng với nhân viên công ty thì sẽ sớm có được số liệu, sớm được hướng dẫn. Điều chính yếu là chỉ cần chịu khó, hăng hái và làm tốt phần việc được giao. Nên có ý thức học hỏi và nhanh nhạy, chú tâm trong công việc, đặc biệt là phải trung thực, chân thành. Nhiều sinh viên sau khi thực tập xong được tuyển dụng ở đó làm việc luôn (một số các công ty vẫn tuyển nhân viên theo kiểu như thế này). Đây là cách tốt nhất thay cho việc đi nộp hồ sơ tìm việc làm. Vì thế, bạn hãy tận dụng cơ hội, nhiệt tình với công việc và chú tâm học hỏi. Nên có tinh thần, thái độ tích cực như đang thử việc để được làm nhân viên chính thức. 

Hiểu rõ mình muốn gì và cần gì là chìa khóa để bạn không lãng phí thời gian thực tập. Chẳng may nếu bạn không tự trả lời được câu hỏi trên thì sao? Hãy thử làm, thật nhiều. Vì sẽ có lúc bạn không thể biết mình thích một công việc hay không, nếu không tự mình bắt tay vào làm nó. Và khi đó, bạn đã không còn non về cả lý thuyết lẫn kinh nghiệm thực tiễn nữa mà đã có một “bộ khung” vững chắc về lý thuyết và có thể áp dụng nó trôi chảy vào thực tiễn.

Chúc bạn thật tự tin và có một khoảng thời gian thực tập quý giá!

Xuân lợi